Merkezi yatay geçiş, öğrencilerin aynı düzeydeki yükseköğretim kurumları arasında geçiş yapmalarını sağlayan bir sistemdir. Bu sistem sayesinde öğrenciler, farklı bir üniversiteye veya bölüme geçiş yaparak eğitimlerini daha uygun koşullarda sürdürebilir. Öğrenciler genellikle bu süreci yaz aylarında planlar ancak başvuru tarihleri her yıl Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirlenir.
Merkezi Yatay Geçiş Nedir?
Merkezi yatay geçiş, öğrencinin ÖSYM tarafından yapılan merkezi yerleştirme puanı ile başka bir üniversiteye geçiş yapmasını sağlayan bir uygulamadır. Bu sistem, öğrencinin ilk yerleştirildiği bölüme ait taban puanı üzerinden değerlendirilir ve başarı sırasına göre kabul edilir. Öğrencilerin, mevcut eğitim kurumlarındaki ders içerikleri ve akademik başarıları da geçiş sürecinde dikkate alınabilir.
Merkezi Yatay Geçiş Başvuru Tarihleri Ne Zaman?
Merkezi yatay geçiş başvuruları genellikle yaz döneminde yapılmaktadır. YÖK tarafından yayımlanan akademik takvime göre üniversiteler, genellikle Ağustos ayının ilk haftasında başvuruları almaya başlar ve bu süreç genellikle Ağustos ortası veya sonuna kadar devam eder. Ancak bazı üniversiteler, özel takvim belirleyebilir.
Üniversiteler Başvuru Tarihlerinde Farklılık Gösterir mi?
Evet, her üniversite kendi akademik takvimine göre merkezi yatay geçiş başvuru tarihlerini belirleyebilir. Bu nedenle öğrencilerin yalnızca YÖK takvimine değil, geçiş yapmak istedikleri üniversitenin duyurularına da dikkat etmeleri gerekir. Başvuru süresi genellikle 5 ila 10 gün arasında değişmektedir.
Başvuru Döneminde Gerekli Belgeler Nedir?
Başvuru sırasında öğrenciden istenen belgeler genellikle benzerlik gösterir. Bunlar arasında öğrenci belgesi, transkript, ÖSYM sonuç belgesi ve kimlik fotokopisi yer alır. Bazı üniversiteler ek olarak dilekçe veya ders içerik belgeleri de talep edebilir.
Belgelerin Teslim Şekli Nasıl Olmalıdır?
Birçok üniversite belgelerin online sistem üzerinden yüklenmesini isterken, bazı kurumlar elden teslim yöntemini tercih etmektedir. Elektronik başvurularda, belgelerin eksiksiz ve okunabilir biçimde sisteme yüklenmesi sürecin sorunsuz ilerlemesi açısından önemlidir.
Merkezi Yatay Geçiş İçin Kimler Başvuru Yapabilir?
Merkezi yatay geçişe, örgün eğitimde öğrenim gören tüm lisans ve ön lisans öğrencileri başvurabilir. Ancak öğrencinin geçiş yapmak istediği bölümün taban puanını sağlaması gerekir. Ayrıca öğrencinin kayıtlı olduğu üniversitede aktif öğrenci statüsünde olması da zorunludur.
Taban Puan Şartı Neden Önemlidir?
Taban puan, öğrencinin ilk yerleştirmede aldığı puanın, geçiş yapmak istediği bölümün puanından yüksek veya eşit olması gerektiğini belirtir. Bu şart, adil bir yerleştirme sistemi oluşturmak için getirilmiştir ve her yıl değişen ÖSYM verilerine göre yeniden değerlendirilir.
Puan Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Öğrencinin ilk yerleştirme yılına ait ÖSYM puanı geçerlidir. Yeni sınav sonucu kullanılamaz. Dolayısıyla, örneğin 2022 YKS puanı ile yerleşen bir öğrenci 2024 yılında da merkezi yatay geçiş başvurusu yaparken 2022 yılı puanını kullanır.
Merkezi Yatay Geçiş Kontenjanları Nasıl Belirlenir?
Kontenjanlar, her üniversite tarafından YÖK’e bildirilerek belirlenir. Üniversiteler, bölümlerinin doluluk oranı ve öğretim kapasitesi doğrultusunda kontenjan açabilir. Bu kontenjanlar genellikle az sayıdadır, bu yüzden öğrencilerin erken başvuru yapmaları büyük önem taşır.
En Fazla Kontenjan Açan Bölümler Hangileridir?
Genellikle işletme, psikoloji, bilgisayar mühendisliği ve hukuk gibi popüler bölümler merkezi yatay geçişte yüksek başvuru alır. Buna karşın bazı teknik veya özel programlar, düşük talep nedeniyle daha fazla kontenjan sunabilir.
Kontenjan Bilgilerine Nereden Ulaşılır?
Kontenjanlar, her üniversitenin resmi web sitesinde “Merkezi Yatay Geçiş Duyuruları” başlığı altında yayımlanır. Öğrenciler ayrıca YÖK Atlas sistemi üzerinden de kontenjan bilgilerini ve önceki yıllara ait puan analizlerini inceleyebilirler.
Üniversitelerin Kabul Oranları
| Üniversite Adı | Kabul Oranı (%) | Başvuru Yoğunluğu | Bölüm Türü |
|---|---|---|---|
| İstanbul Üniversitesi | 18 | Yüksek | Sosyal Bilimler |
| Ankara Üniversitesi | 22 | Orta | Mühendislik |
| Ege Üniversitesi | 25 | Yüksek | Sağlık Bilimleri |
| Sakarya Üniversitesi | 30 | Düşük | İktisadi ve İdari Bilimler |
| Karadeniz Teknik Üniversitesi | 27 | Orta | Eğitim Fakültesi |
Bu oranlar önceki yılların başvuru verileri üzerinden hazırlanmıştır ve her yıl değişiklik gösterebilir. Öğrencilerin, hedefledikleri bölümlerdeki kontenjan ve kabul oranlarını yakından takip etmeleri önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Merkezi Yatay Geçiş” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Merkezi Yatay Geçiş Başvurusu Nereden Yapılır?
Başvurular, öğrencinin geçiş yapmak istediği üniversitenin öğrenci işleri veya başvuru sistemi üzerinden online olarak yapılır.
Merkezi Yatay Geçişte Sınıf Farkı Olur mu?
Hayır, öğrenciler yalnızca aynı düzeydeki programa geçiş yapabilir; örneğin lisans öğrencisi lisans programına, ön lisans öğrencisi ön lisans programına geçiş yapar.
Not Ortalaması Önemli mi?
Hayır, merkezi yatay geçişte sadece ÖSYM yerleştirme puanı dikkate alınır, not ortalaması etkili değildir.
Sonuçlar Ne Zaman Açıklanır?
Sonuçlar genellikle başvurudan sonraki 1–2 hafta içerisinde ilgili üniversitenin web sitesinde açıklanır.
Kayıtlar Nasıl Yapılır?
Kabul edilen öğrenciler, belirtilen tarihlerde gerekli belgelerle birlikte kayıt işlemini tamamlar. Çoğu üniversite online kayıt sistemini kullanmaktadır.
Başvuru Ücreti Var mı?
Bazı üniversiteler işlem ücreti talep edebilir ancak çoğu devlet üniversitesinde başvuru ücretsizdir.
