Defter Tasdikleri Ne Zaman Yapılır?

Defter tasdikleri, işletmelerin muhasebe kayıtlarını yasal çerçevede tutabilmesi için belirli dönemlerde yapılması gereken resmi bir işlemdir. Türkiye’de ticari faaliyet gösteren tüm gerçek ve tüzel kişiler, defterlerini belirlenen sürelerde noter tasdikinden geçirmek zorundadır. Defter tasdikleri ne zaman yapılır sorusu, özellikle yıl sonuna yaklaşırken işletmelerin gündeminde önemli bir yer tutar. Bu makalede defter tasdiklerinin zamanı, hangi defterlerin tasdike tabi olduğu, cezai durumlar ve dikkat edilmesi gereken detayları kapsamlı şekilde ele alacağız.

Defter Tasdikleri Nedir?

Defter tasdiki, şirketlerin ticari defterlerini noter aracılığıyla onaylatma işlemidir. Bu işlem, defterlerin resmi geçerliliğe sahip olmasını sağlar ve kayıtların güvenilirliğini artırır. Tasdik edilmemiş defterlerde yapılan kayıtlar, hukuki uyuşmazlıklarda delil niteliği taşımaz. Bu nedenle her işletmenin faaliyet türüne göre belirli defterleri yasal sürelerde tasdik ettirmesi zorunludur.

Defter Tasdikleri Ne Zaman Yapılır?

Defter tasdikleri genellikle hesap döneminin başlamasından önce yapılmalıdır. Yani normal hesap dönemi kullanan işletmeler için tasdik süresi, 31 Aralık tarihi itibarıyla sona erer. Yeni kurulan işletmeler ise faaliyete başladıkları tarihten bir ay içinde defter tasdik işlemini yaptırmalıdır. Hesap dönemi özel olan işletmelerde ise dönem başlangıcından önceki son ayın son günü tasdik için son tarihtir.

Yeni Kurulan İşletmelerde Defter Tasdik Süresi

Yeni kurulan işletmeler, faaliyete başladıkları andan itibaren bir ay içinde defterlerini notere onaylatmakla yükümlüdür. Bu süre içinde tasdik yapılmazsa, işletme yasal yükümlülüğünü ihlal etmiş olur.

Hesap Dönemi Değişen Şirketlerde Tasdik Süresi

Hesap dönemi değiştirilen şirketlerde yeni hesap döneminin başlamasından önce defterlerin yeniden tasdik edilmesi gerekir. Böylece işletmenin muhasebe kayıtları kesintisiz bir şekilde yasal olarak devam eder.

Hangi Defterler Tasdike Tabidir?

Tasdik edilmesi gereken defterler, işletmenin türüne göre farklılık gösterir. Sermaye şirketleri, şahıs işletmeleri ve serbest meslek mensupları için tasdik zorunluluğu olan defter türleri değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki defterlerin tasdik edilmesi gerekmektedir:

Defter Türü	Tasdike Tabi Olan İşletmeler
Yevmiye Defteri	Tüm ticari işletmeler
Defteri Kebir	Tüm ticari işletmeler
Envanter Defteri	Sermaye şirketleri ve şahıs işletmeleri
Pay Defteri	Anonim ve limited şirketler
Yönetim Kurulu Karar Defteri	Anonim şirketler
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri	Tüm sermaye şirketleri

Bu defterler, işletmenin türü fark etmeksizin, noter tarafından onaylanmadıkça geçerlilik kazanmaz. Dolayısıyla tasdik işlemleri düzenli yapılmalı ve kayıtlar bu defterlere uygun şekilde tutulmalıdır.

Defter Tasdikleri Yenileme Süresi

Tasdik edilmiş defterlerin kullanımı, bir sonraki hesap döneminde yenilenmek zorundadır. Yenileme yapılmadığında defter, yeni dönemde geçersiz sayılır. Yenileme işlemi, önceki defterin bitiminden önceki ayın sonuna kadar yapılmalıdır.

Tasdik Yenileme Zamanı

Tasdik yenileme süresi, genellikle Aralık ayı içerisinde gerçekleştirilir. İşletmeler bu dönemde notere giderek defterlerini yeni yıl için onaylatmalıdır. Bu işlem, mali müşavirler aracılığıyla da yapılabilir.

Defter Yenileme Yapılmazsa Ne Olur?

Defter yenileme yapılmadığında işletme, usulsüzlük cezasına maruz kalabilir. Ayrıca noter tasdiki bulunmayan defterde yapılan kayıtlar hukuken geçersiz sayılır. Bu durum, vergi incelemelerinde ciddi sorunlara neden olabilir.

Defter Tasdiki İçin Gerekli Belgeler

Defter tasdik işlemi için notere sunulması gereken belgeler belirli standartlara sahiptir. Eksik belge ile yapılan başvurular kabul edilmez. Aşağıda defter tasdiki için gerekli belgeler listelenmiştir:

Gerekli Belge	Açıklama
Vergi Levhası	İşletmenin güncel vergi levhası
Ticaret Sicil Gazetesi	Şirket kuruluşunu gösteren belge
İmza Sirküleri	Yetkili kişilerin imza beyanı
Kimlik Fotokopisi	İşletme sahibine ait kimlik belgesi
Mali Müşavir Yetki Belgesi	Mali müşavir tarafından düzenlenir

Bu belgelerin eksiksiz hazırlanması, işlemlerin hızlı ve sorunsuz tamamlanmasını sağlar.

Noter Tasdik Ücretleri

Noter tasdik ücretleri, defter türüne ve sayfa sayısına göre değişmektedir. Ayrıca her yıl Resmî Gazete’de yayımlanan tarifelere göre güncellenir. İşletmelerin bu maliyeti yıllık bütçelerine dahil etmeleri önerilir.

2025 Yılı İçin Ortalama Tasdik Ücretleri

Defter Türü	Ortalama Ücret (TL)
Yevmiye Defteri	450 – 600
Defteri Kebir	400 – 550
Envanter Defteri	350 – 500
Pay Defteri	300 – 450

Tasdik ücretleri şehir, noter yoğunluğu ve defter sayfa adedine göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle kesin rakam için noterlerden bilgi alınmalıdır.

Defter Tasdiki Gecikirse Ne Olur?

Defter tasdiki geciktiğinde işletme, Vergi Usul Kanunu’na göre usulsüzlük cezası alır. Ayrıca noter onayı olmayan defterde yapılan kayıtlar geçersiz sayıldığından, hem vergi denetimlerinde hem de ticari davalarda belge delil olarak kullanılamaz. Bu nedenle defter tasdik tarihleri titizlikle takip edilmelidir.

Gecikme Cezasının Miktarı

Gecikme durumunda uygulanacak ceza, defter türüne ve gecikme süresine göre değişir. Ortalama olarak küçük işletmeler için 3.000 TL, orta ölçekli işletmeler için 6.000 TL civarındadır.