EYT yani Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi, sigortalı çalışanların prim gün sayısı ve sigorta giriş tarihine göre yaş beklemeden emekli olabilmesine imkân tanıyan bir sistemdir. 2023 yılında yürürlüğe giren bu düzenleme, milyonlarca vatandaşın emeklilik hakkı kazanmasına yol açmıştır. EYT şartlarını, kimlerin yararlanabileceğini ve başvuru sürecinin nasıl işlediğini bu yazımızda tüm detaylarıyla ele alıyoruz.
EYT Nedir?
EYT, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olmuş çalışanların yaş şartına takılmadan emekli olabilmesini sağlayan bir düzenlemedir. Bu sistemde sigortalıların prim gün sayısı ve sigortalılık süresi esas alınır. Kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi aranır. Ayrıca her iki grup için de belirli prim gün sayısının doldurulması gerekir.
EYT’den Kimler Yararlanabilir?
EYT’den yararlanmak isteyenlerin 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişinin bulunması gerekir. Bu tarihten sonra sigorta başlangıcı olan kişiler düzenlemeden faydalanamaz. Bunun dışında prim gün sayısı ve sigortalılık süresi şartlarını tamamlayan kişiler yaşa bakılmaksızın emeklilik hakkı kazanır.
Kadınlarda Emeklilik Şartları
Kadın çalışanların EYT kapsamında emekli olabilmeleri için 20 yıl sigortalılık süresi ve en az 5000 prim günü tamamlamaları gerekir. Bazı dönemlerde kısmi süreli sigorta girişi olan kadınlar için bu süre değişebilir.
Erkeklerde Emeklilik Şartları
Erkek çalışanlar için EYT kapsamında 25 yıl sigortalılık süresi ve minimum 5000 prim günü şartı aranır. Ancak işe giriş tarihine göre prim gün sayısı 5975’e kadar yükselebilir. Bu fark, kişinin sigorta başlangıcına göre hesaplanır.
EYT Başvuru Süreci Nasıl İşler?
EYT’den yararlanmak isteyen vatandaşlar e-Devlet üzerinden veya SGK müdürlüklerine giderek başvuru yapabilir. Başvuru sırasında “Yaş dışındaki diğer emeklilik şartlarını sağladığınıza dair beyan” alınır. Başvurular genellikle 1-2 ay içinde sonuçlanır ve maaş ödemesi ilk ay itibarıyla başlar.
e-Devlet Üzerinden Başvuru
Vatandaşlar e-Devlet sistemine giriş yaparak SGK sekmesi altındaki “Emeklilik Başvurusu” menüsünden işlemlerini tamamlayabilir. Bu yöntem, belgelerin dijital ortamda iletilmesini sağlar ve süreci hızlandırır.
SGK Üzerinden Başvuru
SGK il veya ilçe müdürlüklerine gidilerek bizzat başvuru yapılabilir. Başvuru esnasında kimlik belgesi ve hizmet dökümü gereklidir. Bazı durumlarda sigorta tescil belgeleri de talep edilebilir.
EYT Maaşı Nasıl Hesaplanır?
EYT maaşı, kişinin prim gün sayısı, sigorta başlangıç tarihi ve son 10 yıllık kazanç ortalamasına göre hesaplanır. Ayrıca çalışma yılına göre farklı oranlarda emekli maaşı bağlanır. Bu nedenle her bireyin maaş tutarı farklı olabilir.
Emekli Maaşını Etkileyen Faktörler
Emekli maaşını etkileyen en önemli faktörler prim gün sayısı, sigorta başlangıç tarihi ve ödenen prim tutarıdır. Özellikle yüksek prim ödeyen ve uzun süre çalışan kişiler daha yüksek maaş alır.
Ortalama EYT Maaş Aralıkları
Aşağıda EYT kapsamında bağlanan maaş aralıklarını gösteren tablo yer almaktadır.
| Çalışma Yılı | Prim Gün Sayısı | Ortalama Maaş (TL) |
|---|---|---|
| 5000 Gün | 20 Yıl | 12.000 |
| 5500 Gün | 22 Yıl | 14.000 |
| 6000 Gün | 25 Yıl | 16.000 |
Bu tablo, ortalama maaş seviyeleri hakkında genel bir fikir vermektedir. Ancak maaş hesaplaması kişisel prim ve kazanç verilerine göre değişebilir.
EYT Prim Gün Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Prim gün sayısı, çalışanın SGK’ya bildirilmiş sigortalı çalışma sürelerine göre hesaplanır. e-Devlet üzerinden “4A Hizmet Dökümü” veya “4B Hizmet Dökümü” sekmelerinden toplam prim gün sayısı görüntülenebilir. Eksik prim günleri isteğe bağlı sigorta veya borçlanma yoluyla tamamlanabilir.
Eksik Primleri Tamamlama Yöntemleri
Eksik prim günlerini tamamlamak isteyen kişiler, doğum borçlanması, askerlik borçlanması veya isteğe bağlı sigorta gibi yöntemlerle prim günlerini artırabilir. Bu yöntemler, özellikle birkaç yıl eksiği olan vatandaşların emekliliğe daha erken ulaşmasını sağlar.
EYT’de Borçlanma Hakkı Var mı?
EYT kapsamında borçlanma hakkı, özellikle doğum ve askerlik süreleri için geçerlidir. Kadınlar en fazla üç doğum için, erkekler ise askerlik süresi kadar borçlanma yapabilir. Bu süreler prim gün sayısına eklenerek emeklilik tarihini öne çekebilir.
Askerlik ve Doğum Borçlanması Detayları
Askerlik borçlanması sigorta başlangıcından önce yapılmışsa, sigorta girişi bu süre kadar öne çekilebilir. Doğum borçlanmasında ise her çocuk için 720 gün prim eklenebilir. Bu durum EYT emekliliğini önemli ölçüde kolaylaştırır.
EYT Maaşı Ne Zaman Bağlanır?
EYT başvurusunun onaylanmasının ardından maaş genellikle 30-45 gün içinde bağlanır. Ancak başvuru sayısının fazla olduğu dönemlerde bu süre uzayabilir. İlk maaş ödemesi, başvurunun onaylandığı tarihi takip eden ayın başında yapılır.
EYT ile İlgili Güncel Gelişmeler
2025 yılı itibarıyla EYT düzenlemesiyle ilgili yeni bir değişiklik yapılmamıştır. Ancak Çalışma Bakanlığı, EYT kapsamındaki bazı memurlar ve Bağ-Kur’lular için yeni düzenlemeler üzerinde çalışmaktadır. Bu nedenle vatandaşların resmi SGK duyurularını takip etmesi önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “EYT Şartları Nelerdir?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır.
EYT Kimleri Kapsıyor?
EYT, 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olan ve prim gün şartlarını tamamlayan tüm çalışanları kapsar. Bu tarihten sonra sigortalı olan kişiler düzenlemeden yararlanamaz.
EYT Maaşı Ne Kadar Olur?
EYT maaşı kişinin çalışma süresi, prim gün sayısı ve kazanç düzeyine bağlı olarak 12.000 TL ile 20.000 TL arasında değişiklik gösterebilir.
EYT Başvurusu Nasıl Yapılır?
EYT başvurusu e-Devlet üzerinden veya SGK müdürlüklerine gidilerek yapılabilir. Başvuru süreci ortalama 30 gün içinde sonuçlanır.
EYT’de Yaş Şartı Var mı?
Hayır, EYT sisteminde yaş şartı bulunmaz. Sadece prim gün sayısı ve sigortalılık süresi şartlarını tamamlayanlar emeklilik hakkı kazanır.
EYT Maaşı Ne Zaman Yatar?
EYT maaşı, başvurunun onaylandığı tarihi takip eden ay başında yatırılır. SGK tarafından belirlenen takvime göre ödemeler yapılır.
EYT Borçlanması Kaç Gün Olabilir?
Askerlik borçlanması sigorta öncesi dönemleri kapsar ve sigorta başlangıcını öne çekebilir. Kadınlar ise üç doğum için toplamda 2160 güne kadar borçlanma yapabilir.
EYT Ne Zaman Kaldırılacak?
Şu anda EYT’nin kaldırılması gündemde değildir. Mevcut haklar kalıcı olarak düzenlenmiş olup yeni sigortalılar için farklı emeklilik kriterleri uygulanmaktadır.
