Deprem tatbikatı, olası bir sarsıntı anında insanların doğru davranış biçimlerini öğrenmeleri için düzenli olarak gerçekleştirilen bir uygulamadır. Türkiye’de her yıl belirli dönemlerde yapılan bu tatbikatlar, özellikle öğrenciler, kamu personeli ve vatandaşların afet bilincini artırmayı amaçlar. Deprem tatbikatı, afetlere karşı hazırlıklı olmanın en etkili yollarından biridir.
Deprem Tatbikatı Nedir?
Deprem tatbikatı, gerçek bir deprem olmadan önce insanların güvenli davranış biçimlerini uygulamalı olarak öğrenmelerini sağlayan bir hazırlık etkinliğidir. Bu tatbikatlarda “Çök, Kapan, Tutun” hareketi uygulanır ve güvenli alanların nasıl belirlenmesi gerektiği anlatılır. Amaç, deprem sırasında panik yapılmadan doğru adımların atılmasını sağlamaktır.
Deprem Tatbikatı Ne Zaman Gerçekleştirilir?
Deprem tatbikatı Türkiye genelinde her yıl 12 Kasım Saat 18.57’de düzenlenmektedir. Bu tarih, 1999 Düzce Depremi’nin yıldönümü olması sebebiyle seçilmiştir. Ayrıca, okullarda ve kamu kurumlarında farklı dönemlerde il bazlı tatbikatlar da yapılabilir. Tatbikatların amacı farkındalığı sürdürmek ve afet anında refleks davranışı kazandırmaktır.

Okullarda Deprem Tatbikatı
Okullarda gerçekleştirilen deprem tatbikatları, öğrencilerin küçük yaşta afet bilinci kazanmalarını sağlar. Milli Eğitim Bakanlığı’nın koordinasyonuyla her eğitim döneminde belirli tarihlerde yapılır ve öğrencilerin hem sınıf içi hem de açık alanda güvenli toplanma becerileri test edilir.
Kamu Kurumlarında Deprem Tatbikatı
Kamu kurumlarında yapılan tatbikatlar, çalışanların iş yerinde afet durumlarına karşı hazırlıklı olmalarını hedefler. Bu tür tatbikatlar Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından planlanır ve genellikle yılda bir kez gerçekleştirilir.
Deprem Tatbikatında Uygulanan Adımlar Nelerdir?
Deprem tatbikatları belirli bir düzen içinde yapılır ve herkesin belirlenen kurallara uyması beklenir.
Çök Kapan Tutun Hareketi
Tatbikatın en önemli adımı olan “Çök, Kapan, Tutun” hareketi, kişinin kendini düşen nesnelerden korumasını sağlar. Bu hareketle kişi yere çöker, başını ve ensesini koruyacak şekilde kapanır, sağlam bir eşyanın ayağına tutunur.
Güvenli Toplanma Alanına Geçiş
Sarsıntı bittiğinde öğrenciler veya çalışanlar, öğretmenleri ya da yöneticilerinin rehberliğinde önceden belirlenen güvenli toplanma alanlarına çıkar. Bu adım, tahliye düzeninin korunması açısından büyük önem taşır.
Türkiye Genelinde Yapılan Deprem Tatbikatı Planı
| Yıl | Tatbikat Tarihi | Katılımcı Grubu | Sorumlu Kurum |
|---|---|---|---|
| 2022 | 12 Kasım 18:57 | Tüm Türkiye | AFAD |
| 2023 | 12 Kasım 18:57 | Okullar ve Kamu | AFAD, MEB |
| 2024 | 12 Kasım 18:57 | Ülke Genelinde | AFAD |
| 2025 | 12 Kasım 18:57 | Tüm Vatandaşlar | AFAD, Valilikler |
Bu plan, AFAD koordinasyonunda yürütülen ve her yıl güncellenen tatbikat programlarını göstermektedir. Tatbikatların düzenli yapılması, toplumda afet bilincinin sürekliliğini sağlar.
Deprem Tatbikatı Neden Önemlidir?
Deprem tatbikatı, olası afetlerde can kaybını en aza indirmek için toplumsal bir alışkanlık kazandırır. Tatbikatlara katılan bireyler, gerçek bir deprem anında nasıl hareket etmeleri gerektiğini bilir ve panik yerine bilinçli davranır. Ayrıca kurumlar için de kriz yönetimi kabiliyeti kazandıran bu uygulamalar, afet sonrasında koordinasyonun sağlanmasına yardımcı olur.
Bilinç Kazanımı
Tatbikatlar bireylere sadece fiziksel hareketleri değil, aynı zamanda psikolojik dayanıklılığı da öğretir. Düzenli yapılan tatbikatlarla kişiler korkularını kontrol etmeyi öğrenir.
Kurumsal Hazırlık
Kamu kurumları ve özel işletmeler, tatbikatlar sayesinde acil durum planlarını test eder, eksik yönlerini belirler ve olası risklere karşı önlem alır.
Deprem Tatbikatı Kimler Tarafından Düzenlenir?
Deprem tatbikatları Türkiye’de AFAD öncülüğünde gerçekleştirilir. Bunun yanında Milli Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, belediyeler ve valilikler yerel ölçekte koordinasyon sağlar. Okullarda yapılan tatbikatlarda öğretmenler ve okul yönetimleri aktif görev alır.
AFAD’ın Rolü
AFAD, tatbikatların senaryosunu belirler, bilgilendirme materyallerini hazırlar ve ulusal çapta farkındalık kampanyaları yürütür.
Yerel Yönetimlerin Katkısı
Belediyeler ve valilikler, toplanma alanlarını belirler, uyarı sistemlerini test eder ve tatbikat günü güvenli alanların düzenini sağlar.

Deprem Tatbikatına Nasıl Hazırlanılır?
Deprem tatbikatı öncesinde hem bireylerin hem kurumların belirli hazırlıkları yapması gerekir.
Evde Hazırlık
Vatandaşlar evlerinde güvenli alanları belirlemeli, düşme riski taşıyan eşyaları sabitlemeli ve aile fertleriyle iletişim planı oluşturmalıdır.
İş Yerinde Hazırlık
İşletmeler acil çıkış kapılarını kontrol etmeli, çalışanlara görev dağılımı yapmalı ve tahliye planını görünür alanlara asmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Deprem Tatbikatı Ne Zaman Yapılır?” konusu ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır.
Deprem Tatbikatı Her Yıl Yapılıyor mu?
Evet, Türkiye genelinde deprem tatbikatı her yıl düzenli olarak yapılmaktadır. Özellikle 12 Kasım tarihinde ülke genelinde eş zamanlı uygulama gerçekleştirilir.
Okullarda Deprem Tatbikatı Zorunlu mu?
Evet, Milli Eğitim Bakanlığı yönetmeliğine göre her okulda yılda en az iki kez deprem tatbikatı yapılması zorunludur.
Tatbikatlarda Gerçek Alarm Veriliyor mu?
Tatbikatlarda gerçek bir deprem alarmı kullanılmaz ancak siren veya anons sistemleri aracılığıyla uyarı yapılır. Amaç, gerçek bir durumun simülasyonunu oluşturmaktır.
Evde Kendi Tatbikatımı Yapabilir miyim?
Evet, bireyler evlerinde de basit deprem tatbikatı gerçekleştirebilir. Aile bireyleriyle toplanma noktası belirleyip “Çök, Kapan, Tutun” hareketini uygulamak faydalıdır.
Tatbikatlara Katılmak Zorunlu mu?
Kamu kurumlarında ve okullarda tatbikatlara katılım zorunludur. Vatandaşlar içinse gönüllülük esasına dayanır ancak katılım teşvik edilir.
Deprem Tatbikatı Ne Kadar Sürer?
Genellikle 5 ila 10 dakika arasında sürer. Bu süre içinde sarsıntı anı, tahliye ve toplanma süreçleri tamamlanır.











