Kayısı Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Kayısı aşısı, kayısı ağaçlarının verimini artırmak, daha kaliteli meyve elde etmek ve dayanıklı çeşitler üretmek amacıyla uygulanan bir tarımsal işlemdir. Doğru zamanda yapılan kayısı aşısı, hem ağacın gelişimi hem de meyvenin kalitesi açısından büyük önem taşır. Peki kayısı aşısı ne zaman yapılır ve hangi dönemde en iyi sonuç alınır? Bu yazımızda kayısı aşısı ile ilgili tüm detayları ele alıyoruz.

İçindekiler

Kayısı Aşısı Nedir?

Kayısı aşısı, iki farklı kayısı çeşidinin veya benzer türlerin birleştirilmesi işlemidir. Bu işlem, güçlü kök sistemine sahip bir anaç üzerine verimli bir kayısı çeşidinin sürgününün yerleştirilmesiyle yapılır. Amaç, ağacın hem dayanıklılığını hem de verim kalitesini artırmaktır.

Kayısı Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Kayısı aşısı, iklim koşullarına ve bölgesel hava sıcaklıklarına göre belirlenen dönemlerde yapılır. En uygun dönem genellikle ilkbahar ve yaz aylarıdır. Çünkü bu dönemde bitki özsuyu hareketi artar ve aşı kaynaşması daha kolay gerçekleşir.

İlkbaharda Kayısı Aşısı

İlkbahar dönemi, kayısı aşısı için en ideal zaman dilimidir. Mart sonu ile Mayıs başı arasında, ağaçlar uyanmaya başladığında yapılan aşılar yüksek tutma oranı sağlar. Özellikle tomurcuklar kabarmaya başladığında aşı yapılması, meyve kalitesini doğrudan etkiler.

Yaz Aylarında Kayısı Aşısı

Yaz aylarında yapılan göz aşısı, ikinci uygun dönemdir. Temmuz ve Ağustos ayları arasında yapılır. Bu dönemde sürgün gelişimi tamamlanmış olur ve ağacın kabuğu kolayca ayrılır. Yaz aşıları genellikle kalem veya yongalı göz aşısı olarak uygulanır.

Kayısı Aşısı İçin Uygun Koşullar

Kayısı aşısında başarı oranı, çevresel koşullara ve doğru teknik uygulamaya bağlıdır. Sıcaklığın 15–25°C arasında olduğu günlerde, nem oranının dengeli olduğu zamanlarda aşı yapılması gerekir. Ayrıca rüzgarlı veya aşırı sıcak günlerde aşı yapılmamalıdır.

Aşı Zamanında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kayısı aşısı yapılmadan önce anaç ve kalem mutlaka sağlıklı olmalıdır. Aşı noktası güneş ışığından korunmalı, işlemden sonra aşı bandı ile sıkıca sarılmalıdır. Bu sayede hava teması kesilir ve kaynaşma daha hızlı gerçekleşir.

Kayısı Aşısı Türleri

Kayısı ağaçlarında farklı aşı yöntemleri kullanılabilir. Her yöntemin uygulanma zamanı ve amacı farklıdır. En sık tercih edilen aşı türleri kalem aşısı, göz aşısı ve yongalı göz aşısıdır.

Kalem Aşısı

Kalem aşısı, genellikle ilkbahar başında uygulanır. Bu yöntemde, bir yaşındaki sürgünlerden alınan kalem, anaç üzerine yerleştirilir. Kalem ve anaç dokularının tam olarak kaynaşması, verimli sonuçlar için önemlidir.

Kalem Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Kalem aşısı için en uygun zaman, Mart sonu ile Nisan ortası arasıdır. Bu dönemde kayısı ağaçları uyanma evresine geçtiği için aşı tutma oranı en yüksek seviyededir.

Göz Aşısı

Göz aşısı, yaz aylarında yapılır ve daha kolay tutar. Genellikle Temmuz ortasından Ağustos sonuna kadar uygulanır. Anaç kabuğunun rahatça soyulabildiği bu dönemde, göz aşısı başarıyla gerçekleştirilebilir.

Göz Aşısı Nasıl Yapılır?

Göz aşısında, verimli bir kayısı dalından alınan göz, anaç üzerine açılan küçük bir yarığa yerleştirilir. Ardından aşı bandı ile sıkıca sarılarak hava girişi engellenir. Yaklaşık 2–3 hafta içinde aşı kaynaşması gerçekleşir.

Yongalı Göz Aşısı

Yongalı göz aşısı, hem ilkbahar hem de yaz aylarında yapılabilen pratik bir yöntemdir. Kalem ve anaç dokusu arasındaki temas yüzeyi geniş olduğu için başarı oranı yüksektir.

Kayısı Aşısı İçin En Uygun Anaçlar

Kayısı aşısının tutma oranı, seçilen anaç türüne göre değişiklik gösterir. En çok kullanılan anaçlar arasında kayısı çöğürü, erik ve badem bulunmaktadır. Her anaç, farklı toprak koşullarına ve iklimlere göre avantaj sağlar.

Erik Üzerine Kayısı Aşısı

Erik anacı, özellikle kireçli topraklarda kayısı yetiştirmek isteyenler için idealdir. Ağaçların kök yapısını güçlendirir ve meyve kalitesini artırır. Ancak erik üzerine yapılan aşılar dikkatli şekilde izlenmelidir.

Badem Üzerine Kayısı Aşısı

Badem anaçları sıcak ve kurak bölgeler için uygundur. Bu aşı türü sayesinde kayısı ağaçları kuraklığa daha dayanıklı hale gelir. Fakat bazı çeşitlerde uyuşmazlık olabileceği için aşı sonrası gözlem önemlidir.

Aşı Sonrası Bakım Nasıl Olmalıdır?

Kayısı aşısının başarılı olması için işlem sonrası bakım çok önemlidir. Aşı noktası düzenli olarak kontrol edilmeli, aşırı güneşten ve rüzgardan korunmalıdır. Ayrıca sulama dengeli yapılmalı ve yabani sürgünler kesilmelidir.

Aşı Bandı Ne Zaman Çıkarılmalıdır?

Aşı bandı genellikle 3–4 hafta sonra, kaynaşma tamamlandığında çıkarılır. Eğer aşı noktası tamamen birleşmemişse bir süre daha beklenmelidir. Bandın erken çıkarılması, aşı yerinde kurumaya neden olabilir.

Kayısı Aşısında Sık Yapılan Hatalar

Kayısı aşısı sırasında en sık yapılan hatalar arasında yanlış zaman seçimi, kuru veya hastalıklı kalem kullanımı ve gevşek sarım yer alır. Bu hatalar, aşı tutma oranını düşürür ve ağacın gelişimini olumsuz etkiler.

Doğru Aşı Zamanı Neden Önemlidir?

Aşı zamanı, ağaç özsuyunun hareketli olduğu dönemlerde seçilmelidir. Erken yapılan aşı don zararına açıkken, geç yapılan aşı yeterince kaynaşmayabilir. Bu nedenle mevsimsel dengeyi korumak önemlidir.